Huidadvies voor Dieren

Informatieve website over huidproblemen voor huisdiereigenaren

Katerstaart

Home / Alle artikelen / Katerstaart

'Katerstaart' bij de kat

Heb je weleens gehoord van een katerstaart? Op deze pagina lees je meer over deze huidaandoening bij katten. 

‘Stud tail’

In de Engelse literatuur noemen ze de katerstaart een ‘stud tail’. Deze huidaandoening wordt met name bij intacte katers gezien (vandaar de naam stud tail) maar er worden ook mildere varianten bij poezen of gecastreerde katers gezien. Er is maar weinig onderzoek naar dit probleem gedaan, terwijl het in de praktijk door trimmers en fokkers regelmatig gezien wordt!

Wat is een katerstaart?

We spreken van een katerstaart als de talgklieren van de staartklier overactief zijn. Er ontstaat een ophoping van talg en vuil. De huid en talgklieren kunnen ontstoken raken en dikwijls komt er ook een huidinfectie bij kijken.

Langs een lijn aan de bovenzijde van de staart bevindt zich het ‘supracaudale orgaan’, dit wordt ook wel de staartklier genoemd. Dit gebied omvat de gehele lengte van de staart en bestaat uit meerdere groepen grote talgklieren, geurklieren en speciale zweetkliertjes. Net voorbij de staartbasis is de concentratie van klieren het grootst. 

Talg houdt de huid en haren soepel maar heeft ook een antimicrobiële functie. Ook de uitscheiding van feromonen kan via de talgklieren plaatsvinden. Feromonen zijn signaalstofjes waarmee boodschappen tussen dieren van dezelfde soort worden overgebracht. De talgklieren op o.a. de kin en staartbasis zijn veel groter dan elders op het lichaam en spelen een belangrijke rol in geur markering.

Hoe ontstaan de klachten?

We weten helaas vrij weinig over de katerstaart. Meestal ontstaan er klachten als de hygiëne verwaarloosd wordt (door dier of eigenaar). Er wordt gedacht dat mannelijke geslachtshormonen een grote rol spelen omdat de katerstaart voornamelijk bij niet gecastreerde katers gezien wordt. Maar ook gecastreerde katers of poezen kunnen last krijgen van een katerstaart. 

Hoe ziet het eruit?

Over het algemeen heeft de kat er gelukkig geen last van. Maar meeste eigenaren vinden een katerstaart geen gezicht. De vacht is op de plek van de staartklier meestal wat dunner of zelfs deels kaal en soms kleurt de huid donker (we noemen dat hyperpigmentatie).

De haren zijn samengeplakt en voelen vet/olieachtig aan. De klachten kunnen gepaard gaan met ontsteking (roodheid, korsten, pukkels) en met name ontsteking van de haarzakjes (dat noemen we een folliculitis).

Andere symptomen zijn: comedones (zwarte mee-eters), vettig/waxachtig vuil of schilfers.

Behandeling van een katerstaart

Er zijn vele behandelingen geprobeerd maar lang niet allemaal werken ze even goed. Castratie van intacte katers lijkt het probleem niet op te lossen maar voorkomt meestal wel verergering.

In een groot deel van de literatuur wordt leefruimte en beperkte lichaamsbeweging genoemd als oorzaak van het ontstaan van de klachten. Aanpassen van de leefomgeving behoort daarom ook tot de behandeling. Een gediplomeerd kattengedragstherapeut kan je daarmee helpen.

Advies van dermatologen: blijf zoveel mogelijk van de katerstaart af. Dit geldt trouwens ook voor Feline Acne.
De huid en talgklieren zijn al geprikkeld, gaan we de huid wassen, ontsmetten of bedekken met een scala aan zalfjes en andere producten, dan kunnen we het probleem erger maken !

Overleg eerst met je dierenarts welke behandeling het meest geschikt is voor jouw kat


Mogelijkheden

Eén van de beschreven behandelingen in de literatuur is het verwijderen van talg en vuil met poeder (bv maïzena), vervolgens een klein beetje olie om het zachter te maken en tot slot om het geheel op te lossen, deppen met alcohol of afwasmiddelen. Persoonlijk zou ik deze behandeling niet adviseren. Alcohol en afwasmiddelen zijn vrij heftig voor de overprikkelde huid en talgklieren. 

Veel kattentrimmers maken gebruik van maïzena of rijstzetmeel bij de behandeling van een katerstaart. Hoe gaat dat in z’n werk? Dat legt kattentrimster Wendy van Cats Only Kattensalon uit in het volgende filmpje

Video afspelen

Een andere behandeling is het regelmatig schoonmaken en wassen van de staart. Voorkeur gaat uit naar antiseborrhoe/keratolytische shampoos.
Ingrediënten als benzoyl peroxide, sulfur en salicylzuur worden frequent ingezet. Milde opties: Virbac Sebocalm of Dermoscent Essential 6 Sebo. Douxo heeft ook een mousse en spray voor honden en katten met problemen van de talgklieren (klik hier voor meer informatie).

Naast het verwijderen van het overmatige talg is het van belang om bijkomende bacteriële infecties te voorkomen of indien aanwezig te behandelen. Om de staart lokaal te ontsmetten/schoon te houden kun je gebruik maken van ontsmettende doekjes voor dieren (klik hier voor een overzicht). Is de staart nog goed behaard dan kun je beter voor een mousse of spray kiezen. Zowel Dermoscent als Douxo hebben dergelijke producten in het assortiment (PYO lijn).

Soms is de ontsteking zo heftig of het probleem hardnekkig dat de bovenstaande maatregelen niet voldoende zijn. Neem dan contact op met de dierenarts of een dermatoloog. Via het Evidensia Dierenziekenhuis Arnhem kun je ook een e-mail consult bij de specialist aanvragen (klik hier). Is jouw kat al onder behandeling bij de dierenarts maar slaat de behandeling niet aan? Vraag dan verwijzing naar een dermatoloog voordat het probleem uit de hand loopt (zie foto hieronder).

© 2019 Huidadvies voor Dieren
Geschreven door dierenarts Kelly van Amersfort
Laatst bijgewerkt in januari 2021