Cyclosporine
Cyclosporine is een medicijn dat o.a. wordt voorgeschreven om bepaalde huidproblemen bij honden en katten te behandelen.
Verkrijgbaar onder de volgende merknamen:
Vloeistof: 100 mg per milliliter (5 ml, 17 ml en 50 ml)
Capsules: 25 mg, 50 mg en 100 mg per capsule (verkrijgbaar in doosjes van 15 stuks)
Houdbaarheid na openen:
– 5 en 17 ml flacon maximaal 70 dagen
– 50 ml flacon maximaal 84 dagen
NB: Bewaren tussen 15 °C en 30°C maar niet langer dan 1 maand beneden 20°C bewaren
Kosten:
– 5 ml: €41,50
– 17 ml: €114
– 50 ml: €135
– 25 mg: €2,21 per capsule
– 50 mg: €3,61 per capsule
– 100 mg: €6,16 per capsule
Behandeling kat (4 kg):
– Dagelijkse toediening 0,28 ml → met een 17 ml flacon doe je 2 maanden = 57 euro per maand
– Om de dag toediening 0,28 ml → met een 17 ml flacon doe je 4 maanden = 28,50 euro per maand
Behandeling hond (20 kg):
– Dagelijkse toediening 100 mg → met een 50 ml flacon doe je 50 dagen = 84 euro per maand
– Om de dag toediening 100 mg → met een 50 ml flacon doe je 3 maanden = 45 euro per maand
– Twee keer per week toediening 100 mg → met capsules zo’n 50 euro per maand en vloeistof (17 ml) 57 euro per maand
Vloeistof: 50 mg per milliliter (25 ml, 50 ml en 100 ml)
Houdbaarheid na openen:
3 maanden
NB: Het product bevat vetcomponenten van natuurlijke origine die bij lage temperaturen kunnen stollen (< 15 graden Celsius). Dit is omkeerbaar bij temperatuur tussen 15 en 25 graden Celsius.
Kosten:
– 25 ml: €35
– 50 ml: €58
– 100 ml: €100
Behandeling kat (4 kg):
– Dagelijkse toediening 0,56 ml → met een 25 ml flacon doe je 1,5 maand = 24 euro per maand
– Om de dag toediening 0,56 ml → met een 25 ml flacon doe je 3 maanden = 12 euro per maand
Behandeling hond (20 kg):
– Dagelijkse toediening 2 ml → met een 100 ml flacon doe je 50 dagen = 62 euro per maand
– Om de dag toediening 2 ml → met een 100 ml flacon doe je 3 maanden = 34 euro per maand
– Twee keer per week toediening 2 ml → met een 50 ml flacon doe je 3 maanden = 20 euro per maand
Vloeistof: 100 mg per milliliter (5 ml, 15 ml, 30 ml en 50 ml)
Houdbaarheid na openen:
6 maanden
NB: Een gelatine-achtig vel kan zich vormen beneden 15°C maar deze verdwijnt bij een temperatuur tussen de 15°C en 25°C, zonder dat de kwaliteit wordt aangetast.
Kosten:
– 5 ml: €25,60
– 15 ml: €39,45
– 30 ml: €66,50
– 50 ml: €95,10
Behandeling kat (4 kg):
– Dagelijkse toediening 0,28 ml → met een 15 ml flacon doe je 53 dagen = 23 euro per maand
– Om de dag toediening 0,28 ml → met een 15 ml flacon doe je 4 maanden = 9,90 euro per maand
Behandeling hond (20 kg):
– Dagelijkse toediening 1 ml → met een 50 ml flacon doe je 50 dagen = 59 euro per maand
– Om de dag toediening 1 ml → met een 50 ml flacon doe je 100 dagen = 30 euro per maand
– Twee keer per week toediening 1 ml → met een 50 ml flacon doe je 6 maanden = 15,85 euro per maand
Vloeistof: 100 mg per milliliter (15 en 50 ml)
Alleen geregistreerd voor het gebruik bij honden
Houdbaarheid na openen:
3 maanden
NB: Een gelatine-achtig vel kan zich vormen beneden 15°C maar deze verdwijnt bij een temperatuur tussen de 15°C en 25°C, zonder dat de kwaliteit wordt aangetast.
Kosten:
– 15 ml: €33
– 50 ml: €90,20
Behandeling hond (20 kg):
– Dagelijkse toediening 1 ml → met een 50 ml flacon doe je 50 dagen = 56 euro per maand
– Om de dag toediening 1 ml → met een 50 ml flacon doe je 100 dagen = 28 euro per maand
– Twee keer per week toediening 1 ml → met een 15 ml flacon doe je 58 dagen = 18 euro per maand
Contra-indicaties
- Overgevoeligheid voor cyclosporine of één van de hulpstoffen (ethanol, propyleenglycol etc.)
- Katten met FIV of FeLV
- Niet bij dieren jonger dan 6 maanden of lichter dan 2 kg
- Niet vaccineren met een levend vaccin gedurende de behandeling, of binnen een periode van twee
weken vóór of na de behandeling - Niet gebruiken bij dieren met tumoren
Bijwerkingen
Hond
Meest frequent waargenomen bijwerkingen zijn braken, diarree, speekselen en verminderde eetlust. Deze symptomen zijn tijdelijk en verdwijnen meestal met 1-2 weken. Stoppen van de behandeling is in principe niet noodzakelijk.
Andere bijwerkingen worden zelden waargenomen maar kunnen voorkomen:
– lusteloosheid
– hyperactviteit
– toename van tandvlees
– wratvormige bultjes op de huid
– verandering van de vacht
– rode en gezwollen oorschelpen
– spierzwakte
Zeer zelden wordt suikerziekte waargenomen. Cyclosporine heeft bij laboratoriumdieren invloed op de insuline niveau in het bloed en kan een te hoog gehalte aan glucose in het bloed veroorzaken (hyperglycemie). Dit is voornamelijk bij de West Highland White Terriër gezien. Persoonlijk heb ik dit nog nooit als bijwerking gezien.
Zelden betekent: meer dan 1 maar minder dan 10 van de 10.000 dieren
Zeer zelden betekent: minder dan 1 van de 10.000 dieren, inclusief geïsoleerde rapporten
Kat
Bij katten worden maag-darm klachten ook het meest gezien (zeer vaak), denk hierbij aan braken en diarree. Ook hier is stoppen van de behandeling niet noodzakelijk en verdwijnen de bijwerkingen naarmate het lichaam went aan de medicatie. Het langzaam opbouwen naar de startdosering is aan te raden.
Katten hebben een hogere dosering cyclosporine nodig (7 mg/kg) en lijken vaker bijwerkingen te hebben dan honden. De volgende bijwerkingen worden vaak gezien:
– lethargie/sloomheid
– niet willen eten
– overmatig speekselen
– gewichtsverlies
– te weinig lymfocyten in het bloed (lymfopenie)
Vaak betekent: meer dan 1 maar minder dan 10 van de 100 dieren
Bovenstaande bijwerkingen verdwijnen na het stoppen met de behandeling of (bij voorkeur) na een verlaging van de dosering(sfrequentie).
Interacties met andere medicijnen
- Ketoconazole (antischimmel medicijn) zorgt voor een hogere concentratie cyclosporine in het bloed
→ er is dus minder cyclosporine nodig als er gelijktijdig ketaconazole gegeven wordt - Marcoliden (antibiotica) verhogen ook de concentratie van cyclosporine (tot twee keer zo hoog)
- Bepaalde medicijnen verlagen de concentratie cyclosporine (het medicijn werkt dan minder goed), dit zien we bij middelen die cytochroom P450 remmen, anti-epilepsie medicijnen en antibiotica (bv. trimethoprim/sulfadimidine)
- Door cyclosporine kan de nefrotoxiciteit (kans op nierschade) van aminoglycoside antibiotica (gentamycine) en trimethoprim (antibiotica) toenemen. Gelijktijdig gebruik van deze medicatie wordt afgeraden.
- Bij vaccinaties is extra aandacht vereist
- Tot slot kan cyclosporine i.c.m. ivermectine, selamectine, moxidectine of milbemycine (macrocyclische lactonen) leiden tot een verhoogd risico op verschijnselen van centrale zenuwstelsel toxiciteit. Het kan de uitstroom van deze medicijnen vanuit de cellen van de bloed-hersen-barrière verminderen. Klinisch wordt hier zelden effect van gezien (m.a.w. het ontwormen of behandelen met antiparasitica zorgt in de regel niet voor zichtbare nadelige bijwerkingen).
Speciale waarschuwingen
- Gebruik bij lacterende poezen of teven wordt afgeraden
(het medicijn passeert de placenta en wordt via de melk uitgescheiden) - Gelijktijdig gebruik van andere afweeronderdrukkende medicatie wordt afgeraden
- Gebruik bij dieren met suikerziekte wordt niet geadviseerd
- Cyclosporine onderdrukt de T-cellen, er kan daardoor een verminderde anti-tumor immuun respons gezien worden. Ondanks dat het geen tumoren veroorzaakt, moeten we hier wel rekening mee houden als we het bij bepaalde honden of katten voor willen
schrijven. - Bij honden met verminderde nierfunctie is regelmatige controle van nierwaarden (SDMA, creatinine) en urine onderzoek (voor monitoring van proteïnurie) geïndiceerd.
- Bij katten wordt geadviseerd om vóór het starten met cyclosporine bloedonderzoek te doen naar Toxoplasma. Katten met een negatieve titer lopen mogelijk risico op het ontwikkelen van toxoplasmose als zij tijdens de behandeling geïnfecteerd raken. Dit is met name bij katten die buiten komen of rauw vlees eten van toepassing.
