Feline Acne
Feline acne ontstaat van oorsprong door een probleem bij de verhoorning en vorming van de opperhuid.
Er zijn weinig tot geen onderzoeken die aantonen dat acne bij de hond of kat op acne bij de mens lijkt. We weten zelfs niet eens of acne bij de hond en kat hetzelfde is!
Acne bij de kat is meestal een chronisch en langdurig probleem terwijl honden er vaak ‘overheen groeien’.
Op basis van weefselonderzoek door de patholoog kunnen we feline acne indelen in twee soorten: een ontsteking van de haarzakjes met verstoring van de verhoorning (hyperkeratose) en een verwoesting van de talgklieren en haarzakjes (zoals we zien bij sebaceous adenitis bij de hond).
Plastic bakjes wegdoen?
In de praktijk wordt acne bij de kat direct gelinkt aan het gebruik van bepaalde voer- of drinkbakjes. Men denkt dat plastic bakjes niet goed schoongemaakt (kunnen) worden. Bacteriën en vuil kunnen dan bij het eten en drinken op de huid terecht komen. Zij veroorzaken dan mee-eters en ontsteking van de huid.
Een andere theorie is dat feline acne een vorm van contact dermatitis / allergie is. De huid reageert dan met een overgevoeligheidsreactie op iets in de omgeving (men denkt dus het materiaal van voer- en drinkbakjes). Echter zien we dergelijke huidreacties bij honden en katten niet vaak. De huid is namelijk goed beschermd door de vacht. Ook verwachten we bij een overgevoeligheidsreactie enige mate van jeuk. De ervaring leert dat katten met acne hier over het algemeen geen last van hebben.
Er is geen wetenschappelijk bewijs om beide theorieën te ondersteunen of tegen te spreken. Ik heb op de vele nascholingen die ik gevolgd heb noch in de artikelen en boeken die ik lees niets hierover gehoord of gelezen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat het niet waar is! Het is een kleine moeite om van bakjes te wisselen.
Het mooiste is om het voer op een bordje of oppervlakkig schaaltje aan te bieden. Water kun je het beste op een andere plek dan het voer neerzetten, in bijvoorbeeld een grote kom of vaas.
Waarom gaan de klachten over bij wisselen van bakjes? Dat kan verklaard worden door het cyclische aspect van deze huidaandoening. Afhankelijk van de groeifase van de haarzakjes zien we meer of minder klachten. Zeker als er geen bacteriële huidinfectie bij komt kijken, kan acne bij de kat een ‘waxing and waning’ karakter hebben. Dat wil zeggen: het gaat een tijdje goed en daarna weer een tijdje minder goed.
Symptomen
In eerste instantie ontstaan er zwarte puntjes en vuil op de kin. Mee-eters (comedones) maken de huid gevoelig voor het ontstaan van een bacteriële ontsteking van de haarzakjes. De klachten kunnen daarna verergeren.
Andere huidafwijkingen die we bij feline acne zien zijn rode puntjes en pukkeltjes. Bij heftige gevallen zien we zwelling van de onderkin (oedeem vorming), rode en kale huid of een diepe ontsteking met fistelvorming (dat zijn gaatjes in de huid).
Waar lijkt het op?
Zeker als de huid geïnfecteerd raakt met bacteriën moet men denken aan eventuele andere huidaandoeningen. Een allergie, demodex mijten of schimmels kunnen vergelijkbare symptomen veroorzaken. Helaas is er soms ook sprake van een minder gunstige aandoening zoals plaveiselcelcarcinoom (kanker).
Behandeling
Het is belangrijk om bij een uit de hand gelopen acne de dierenarts te raadplegen!
De behandeling van acne verschilt per kat. Katten met acne zijn gevoeliger voor middeltjes die we op de huid smeren waardoor het probleem kan verergeren. Het liefst doen we zo min mogelijk aan de acne, mits er geen ontsteking of infectie aanwezig is.
Mag je niet aan de kin komen? Zie je bloed of pus? Is de kin nat of erg rood? Stinkt de huidplek?
→ → → neem dan contact op met je dierenarts!
Schoonmaken en ontsmetten
Om de huid schoon te maken en voorkomen dat er een bacteriële huidinfectie ontstaat, adviseer ik meestal milde verzorgende doekjes met antiseptische eigenschappen. Dit zijn de doekjes van Dermoscent. Dermoscent is een Frans bedrijf met huidverzorgingsproducten o.b.v. essentiële oliën, plantenextracten en kruiden.
Bij een huidinfectie kun je gebruik maken van ontsmettende doekjes: Douxo Pyo pads of Maxani chloorhexidine doekjes. De dierenarts kan door middel van cytologisch onderzoek bepalen of de ontstoken huid geïnfecteerd is (met bacteriën).
Herstel en onderhoud van de huidbarrière
Omdat het in oorsprong mis gaat bij de vorming van de opperhuid, is de huid gevoeliger doordat de huidbarrière (buitenste laag van de opperhuid) niet goed werkt.
Met speciale pipetjes op de huid kunnen we het lichaam bouwsteentjes geven om de huid en bijbehorende barrière functie gezond te houden of te ondersteunen.
Opties:
- Virbac Allerderm spot-on
- Dermoscent Essential 6®
- Dermoscent PYO spot-on*
* bij terugkerende infecties van de huid, de pipetjes zijn voor de hond gemaakt maar kunnen ook bij de kat gebruikt worden (na overleg met de dierenarts)
