Huidadvies voor Dieren

Informatieve website over huidproblemen voor huisdiereigenaren

Oorcleaners

Home / Alle artikelen / Oorcleaners

Oorsmeer

Een ander woord voor oorsmeer is cerumen. In de huid van de gehoorgang zijn talgklieren en speciale cerumenklieren aanwezig. Het afscheidingsproduct van deze klieren bestaat uit lipiden (vetten, fosfolipiden) en zure lange suikerketens. Oorsmeer bestaat uit vetten afkomstig uit de talgklieren, dode huidcellen, micro-organismen, vuil en debris en inhoud uit de cerumenklieren (fosfolipiden en mucopolysacchariden). 

Het cerumen bekleed en beschermt de huid van de gehoorgang (horizontale en verticale deel). Om ophoping van cerumen te voorkomen, hebben de oren een ‘zelfreinigend mechanisme‘. Via zgn. ‘epitheliale migratie’ komt het oorsmeer vanuit de horizontale gehoorgang naar de oorschelp. Ook helpt het op en neer bewegen van de kaken mee. Er zijn meerdere oorzaken waarbij het zelfreinigende mechanisme verstoord kan raken of waardoor er meer oorsmeer geproduceerd wordt. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat uw huisdier vanwege gebitsproblemen minder of niet meer op de voeding kauwt, hierdoor kan er meer oorsmeer aanwezig zijn. Dit is vooral goed te zien bij eenzijdige problemen.

Oorsmeerproductie bij een oorontsteking

Het microklimaat in de gehoorgang (luchtvochtigheid, temperatuur, zuurgraad) en aanmaak van cerumen verandert als de hond of kat een oorontsteking heeft. Vaak gaat een oorontsteking dan ook gepaard met een overmatige productie van oorsmeer (vieze oren). Regelmatig worden ook bijkomende infecties met bacteriën of gisten gezien. Zo’n infectie draagt weer bij aan de ontsteking, oorsmeerproductie en verandering van het microklimaat. In het artikel ‘oorontsteking bij de hond‘ lees je meer over dit veel voorkomende probleem.

Oren reinigen

Een belangrijke manier om het zelfreinigende mechanisme van de gehoorgang te herstellen, is het schoonmaken van de oren. Dit kan de dierenarts op de praktijk doen (onder sedatie of narcose of bij het wakkere dier) of thuis met speciale oorcleaners.
Er bestaan veel verschillende soorten producten voor in de oren en oorcleaners met elk andere eigenschappen. Geen enkel product is identiek qua samenstelling maar vaak worden er wel dezelfde ingrediënten gebruikt.

De keuze van een oorreiniger wordt idealiter bepaald door meerdere factoren. Hierbij kun je denken aan:
(1) type oorsmeer en exsudaat (droog, purulent, vettig),
(2) veranderingen van de gehoorgang (vernauwing, wondjes etc.),
(3) gescheurd of intact trommelvlies,
(4) eventuele infectie met bacteriën en/of gisten

In dit artikel lees je meer over bekende ingrediënten en vind je een overzicht met veel gebruikte oorreinigers die via de dierenarts verkrijgbaar zijn (onderaan de pagina).

Ingrediënten en samenstelling

De ingrediënten en samenstelling van oorreinigers bepalen uiteindelijk welke oorcleaner geschikt is voor welk probleem. Vettig oorsmeer kun je beter wegkrijgen met een oorsmeer oplossende reiniger dankzij ‘ceruminolytische’ ingrediënten. Bij droog oorsmeer helpt een meer olieachtige oorreiniger beter en bij een etterige (pus) oorontsteking wordt liever een waterige oorcleaner met antimicrobiële ingrediënten gekozen.

Veel gebruikte ingrediënten

  • Chloorhexidine
  • Glycerine
  • Melkzuur
  • Propyleenglycol
  • Salicylzuur
  • Tris-EDTA
  • Azijnzuur

Gevaar voor het middenoor: ototoxiciteit

Ook oorcleaners en oorzalven kunnen ongewenste bijwerkingen hebben. Oormedicatie en reinigende producten kunnen op verschillende manieren nadelige effecten veroorzaken:

(1) direct effect op de huid en het trommelvlies,
(2) effect op het middenoor,
(3) effect op evenwichtsorgaan en het gehoor,
(4) systemische bijwerkingen (in het bijzonder corticosteroïden in oormedicatie)

Het nadelige effect op het evenwichtsorgaan en gehoor wordt ook wel beschreven met de term ‘ototoxisch‘. Veel verschillende stofjes zijn ototoxisch. Dat betekent dat deze ingrediënten structuren in het midden- of binnenoor kunnen aantasten. Als er een gaatje in het trommelvlies zit, of als het trommelvlies voor een groot deel gescheurd is, kunnen deze stoffen in het diepere delen van het oor terecht komen. Dieren kunnen dan last krijgen van gehoorverlies, evenwichtsproblemen of andere neurologische klachten. Er zijn gelukkig enkele stoffen die geen gevaar voor het middenoor vormen: squaleen, tris-EDTA en tris-NAC.

Wanneer kun je welke oorreiniger gebruiken?

Onderaan de pagina vind je een overzicht met de meest gebruikte producten. Hoewel de keuze voor een oorreiniger of product door verschillende factoren bepaalt wordt, zijn er algemene richtlijnen.

Klik op de afbeelding hieronder om te zien bij welk probleem je welk product zou kunnen gebruiken.

Overmatig oorsmeer

Meestal wijst een overmaat aan oorsmeer op een oorontsteking (met of zonder infectie)
Kies het beste voor een product met oorsmeer oplossende eigenschappen, bijvoorbeeld AST oorreiniger, Monoclean®, Episqualan, Otoact®, Otoclean en Sonotix®

Zwemmende hond

Zwemt jouw hond vaak en is hij/zij gevoelig voor het ontwikkelen van een oorontsteking?
Gebruik dan voor of na het zwemmen de Maxani zure oordruppels. Ze zijn hiervoor het meest geschikt vanwege het verzurende effect en olieachtige druppel

Veilig voor het middenoor

Er zijn maar een aantal producten zonder ototoxische ingrediënten
Bij twijfel: ga naar de dierenarts!

Wil je toch het oor reinigen met een veilig product, kies dan voor Episqualan of Otoact®.

Bij bacteriën of gisten

Bij een oorontsteking met infectie kun je het beste naar de dierenarts gaan
Producten met chloorhexidine werken tegen bacteriën, bijvoorbeeld Otodine® en Epibac. Ook Epi-Otic heeft antimicrobiële eigenschappen.
De gehoorgang aanzuren helpt ook tegen infecties, bijvoorbeeld met Maxani zure oordruppels of MalAcetic Aural.

Oorreinigers

Hieronder vind je een overzicht met de meest gebruikte oorreinigers en oorproducten verkrijgbaar bij de dierenarts. Per product lees je meer over de eigenschappen en ingrediënten. Als je op de afbeelding of links klikt dan word je naar de website van Medpets verwezen (affiliate link).

AST oorreiniger (120 ml) en Monoclean® (5 ml)

Eigenschappen
Verweekt en verwijdert oorsmeer, antimicrobieel

NB: Niet gebruiken bij een mogelijk gescheurd trommelvlies !

Ingrediënten 
– Melkzuur 
– Salicylzuur 
– Chloorhexidine 
– Natriumlaurylsulfaat
– Propyleenglycol

AST oorreiniger en Monoclean® zijn alcoholvrij

Epibac

Eigenschappen
Basisch (pH=8), antimicrobieel, weinig irriterend, kalmerend, oorsmeer oplossend, verzorgend en verzachtend

NB: Niet gebruiken bij een mogelijk gescheurd trommelvlies !

Ingrediënten 
– Chloorhexidine (0,15%)
– Propyleenglycol
– Tris-EDTA
– Aloë Vera
– Hamamelis

Epibac is een waterige oorreiniger

EpiOtic

Eigenschappen
Antimicrobieel, oorsmeer oplossend, ondersteuning en verbetering van weerstand van de huid

NB: Niet gebruiken bij een mogelijk gescheurd trommelvlies !

Ingrediënten 
– Water
– PCMX
– Disodium EDTA
– Salicylzuur
– Diethylhexyl sodium sulfosuccinate
– Defensine en Glycotechnologie

EpiOtic is een waterige oorreiniger

Episqualan

Eigenschappen
Niet irriterend, niet ototoxisch, verzorgend, verzachtend, sterk oorsmeer oplossend

Ingrediënten 
– Squalaan (25%)
– Triglyceride
– Arachis hypogea
– Vitamine E

Episqualan is een olieachtige oorreiniger

Hexoclean

Eigenschappen
Zuur (pH = 3,5), antimicrobieel, weinig irriterend, kalmerend, verzachtend

NB: Niet gebruiken bij mogelijk gescheurd trommelvlies !

Ingrediënten 
– Chloorhexidine (0,15%)
– Propyleenglycol
– Salicylzuur
– Aloë Vera
– Hamamelis

Hexoclean is een waterige oorreiniger

MalAcetic Aural

Eigenschappen
Antibacterieel, antischimmel

NB: Niet gebruiken bij mogelijk gescheurd trommelvlies !

Ingrediënten 
– Azijn- en boorzuur (2%)
– Glycerine
– Polysorbaat
– Triëthanolamie

MalActeic Aural is een waterige oorreiniger

Maxani Zure oordruppels

Eigenschappen
Antibacterieel, antischimmel, verzachtend, deels oorsmeer oplossend

NB: Niet gebruiken bij mogelijk gescheurd trommelvlies !

Ingrediënten 
– Azijnzuur
– Propyleenglycol

Maxani zure oordruppels zijn olieachtig

Otoact®

Eigenschappen
Keratolytisch, niet ototoxisch, oorsmeer oplossend, indrogend, verzachtend

Ingrediënten 
– Squaleen (2%)
– Salicylzuur
– Kamille-extract
– Looizuur
– Gezuiverd water
– Conserveringsmiddelen

Otoact® is een waterige oorreiniger 

Otoclean

Eigenschappen
Keratolytisch, oorsmeer oplossend, verzachtend, hydraterend

NB: Niet gebruiken bij mogelijk gescheurd trommelvlies !

Ingrediënten 
– Salicylzuur
– Propyleenglycol
– Polyglycol en ethoxydiglycol
– Water
– Glycerine
– Melkzuur
Cucumis sativus (komkommer extract)
Cetraria islandica (IJslands mos)
– Schors van Mimosa tenuiflora
– Oliezuur

Otoclean is een olieachtige, mild zure oorreiniger 

Otodine®

Eigenschappen
Antimicrobieel, niet irriterend

Ingrediënten 
– Chloorhexidine (0,15%)
– Tris-EDTA
– Propyleenglycol
– Gezuiverd water

Otodine® is een waterige oorreiniger 

Sonotix®

Eigenschappen
Oorsmeer oplossend, verzachtend, hydraterend, talgregulerend, neutrale pH, geurverwijderend (dankzij citroenzuur)

NB: Niet gebruiken bij mogelijk gescheurd trommelvlies !

Ingrediënten 
– Ethoxydiglycol
– Caprylische glyceriden
– Propaan-2-Ol
– Glycerine
Calendula officinalis
– Water

Sonotix is een waterige oorreiniger 

Tris-NAC®

Eigenschappen
Antibacterieel, slijmoplossend, niet ototoxisch, voorkomt vorming van biofilm en breekt deze af

NB: Gebruik van dit product zonder advies en controle van een dierenarts wordt afgeraden. Het is niet geschikt als onderhoudsproduct en heeft een hele specifieke indicatie (wordt m.n. bij Pseudomonas otitis gebruikt). Het kan de huid irriteren of zelfs contact dermatitis en erosies veroorzaken.

Ingrediënten 
– Tris-EDTA
– N-acetyl-cysteïne

Tris-Nac® is een waterig product

TrizAural

Eigenschappen
Antibacterieel, niet ototoxisch, alkaliserend (maakt de omgeving minder zuur)

Ingrediënten 
– Tris-EDTA
– Tromethamine USP

TrizAural is een waterige oorreiniger

Disclaimer: er kunnen geen rechten aan deze informatie ontleend worden; er kan tevens geen garantie geboden worden dat deze informatie volledig, actueel of foutloos is, hoewel de artikelen met veel zorgvuldigheid geschreven worden. De inhoud van dit artikel is gebaseerd op informatie die door de fabrikanten van de producten openbaar beschikbaar is gesteld.

Kelly van Amersfort
Dierenarts Dermatologie & Orthomoleculair therapeut voor honden
© 2024 Huidadvies voor Dieren